Yaşayan Ölüler: Çinli Zıplayan Vampirler

Zıplayan Vampirler

Yaşayan Ölüler: Çinli Zıplayan Vampirler

Yazar: Wu Mingren/ ḎḤWTY

Çevirmen: Büşra Erturan

Zıplayan Vampirler (jiang shi) Çin folklorunda bulunan bir zombi türüdür. Çince ismi genellikle Çinli zıplayan vampir/zombi/hayalet olarak çevrilse de gerçek anlamı “katı ceset”tir. Bu yaratıklar kıyafetlerine -Qing Hanedanlığı resmi görevlisinin üniforması-  göre tespit edilebilir. Ayrıca jiang shi duruşuna ve hareketlerine göre de tanınabilir. Bu yaratıkların kolları görünüşe göre rigor mortis (ölüm sertliğinden) ve yürümek yerine zıplamalarından ötürü kalıcı olarak uzamıştır. Bedenlerindeki katılıktan dolayı, bir cesedi jiang shi’ye dönüştürmenin pek çok yolu olduğu gibi onları alt etmenin de pek çok yolu vardır. Bu zombi yaratıklar birçok Çin filminde görülürler.

Çoğu jiang shi aynı tip kıyafeti, vücut duruşunu ve hareket biçimini paylaşırken, yaratıklar arasında farklılıklar da vardır.  Örneğin; bu varlıkların bazıları normal insanlar gibi görünür, diğerleri ise daha uzun süre ölü olmalarının sonucu olarak biraz daha çürümüş görünürler. Hatta diğerleri sivri dişli, uzun tırnaklı ve yeşil bir floresan ışığı yayıyormuş gibi tasvir edilmektedir. Hikayenin bazı versiyonlarında, jiang shi’nin daha güçlü hale gelebileceği, bu sayede uçmak ve kurt adamlara dönüşmek gibi yetenekler kazanabilecekleri söylenmektedir.

Görünüşe göre ölü bir bedeni jiang shi’ye çevirmenin pek çok yolu vardır. Mesela, efsanenin bir versiyonuna göre jiang shi, bir kişinin, örneğin; intihar, asılma ya da boğulma gibi şiddetli bir ölümden muzdarip olmasıyla yaratılır. Bu gibi ölümler ruhun bedeni terk edememesine sebep olur, böylece ceset yeniden canlanır. Başka bir inanışa göre, ceset düzgün bir şekilde defnedilmezse jiang shi’ye dönüşebilir. Mesela, defnedilme ölümden sonraya ertelenirse, ölü beden hareketli hale gelebilir ve yaşayanlara musallat olmak için geri döner. Cesedin jiang shi’ye dönüşmesinin varsayılan başka bir yolu ise cesedin gömüldükten sonra çürüyememesidir. Ayrıca yıldırım çarpmış olan veya üzerinden hayvan (genellikle kediler) zıplamış olan cesetlerin de zombiye dönüştükleri söylenir.

Jiang shi hakkındaki hikayeler tamamıyla dayanaksız değildir. Qing Hanedanlığı sırasında, evlerinden uzakta ölen Çinli işçilerin bedenlerinin doğdukları yere gönderilmeleri için çaba gösterilmiştir. Bu, ruhları yurt hasreti çekmesin diye yapılmıştır. Görünen o ki bu meslekte uzmanlaşmış ve cesetlerin atalarının evlerine geri dönmesinin nakliyle ilgilenenler vardı. “Ceset sürücüleri” adı verilenlerin, ölü naklini gece yaptıkları söylenir. Tabutlar iki adamın omuzlarında duran bambu sırıklara bağlanırdı. Yolculuklarına devam ederken bambu sırıklar esnekleşecekti. Uzaktan bakıldığında, ölüler kendi ahenkleriyle zıplıyormuş gibi görünecekti.

Dirilen cesetlerin söylentileri buradan başlamıştır. İlk başlarda, “ceset sürücüleri”nin ölülerin cesetlerini büyüleyerek diriltebilen büyücüler oldukları yorumu yapıldı. Ceset sürücülerinin gözetiminde ölüler eve zıplayarak gidecekti.  Bu bir gecede bedenin bozulmasını önlemek için yapılıyordu. Ayrıca gece seyahat etmek yaşayanlarla karşılaşmanın daha düşük bir ihtimali olacağı anlamına gelir ve ölüyle karşılaşmanın kötü şans getirdiği düşünülür. Daha fazla önlem için, çanı olan bir keşişin alayı yönettiği ve insanları yakında oldukları için uyardığı söylenir.

Jiang shi’nin genellikle gece ortaya çıktığı söylenir.  Kendilerini ayakta tutmak ve daha da güçlü olmak için, jiang shi yaşayan kurbanların qi’sini (yaşam enerjisini) çalardı. Yine de yaşayanlar bu yaratıklara karşı tamamen savunmasız değildir. Bir jiang shi’yi yenmenin birkaç yolu var gibi görünüyor.

Bunlara kara bir köpeğin kanı, yapışkan pirinç, aynalar, tavuk yumurtaları ve bakir bir oğlanın kanı dahildir. 1980’li yıllarda jiang shi Hong Kong film endüstrisinde popüler bir konuydu.  Bu zombiler genellikle rakip karakter olarak gösterilirken, bazen daha insana benzeyen şekilde tasvir edilmiş, hatta bazı zamanlar komik karakter görevini üstlenmişlerdir.

Kaynakça

Andrew, 2012. Chiang-Shih – Chinese Hopping Ghosts!. [Online]

http://www.paranormal-encounters.com/wp/chiang-shih-chinese-hopping-ghosts/

Hoare, J., 2015. Chinese Hopping Vampires: The Qing Dynasty roots behind the Jiangshi legend. [Online]

http://www.historyanswers.co.uk/people-politics/chinese-hopping-vampires-the-gruesome-origin-of-the-jiangshi-legend/

Ireland, T., 2011. The History of Chinese Zombies. [Online]

http://www.theworldofchinese.com/2011/07/night-of-the-hopping-mad/

tvtropes.org, 2016. Chinese Vampire. [Online]

http://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Main/ChineseVampire

vampiresaroundtheworld.weebly.com, 2016. Vampire Legends in Asia. [Online]

http://vampiresaroundtheworld.weebly.com/asia.html

Yazının Orijinali:

http://www.ancient-origins.net/myths-legends/living-dead-chinese-hopping-vampires-006050?nopaging=1

Redaksiyon: Eser Alpkaya